Bijenweetjes

Bijennamen

Bijzonderheden: In de 17e en 18e eeuw liepen beschrijvingen van soorten behoorlijk uit de hand… In een aantal regels werd een plant of dier beschreven. Gelukkig kwam daar in 1756 door Linnaeus verandering in! Soorten werden vanaf toen beschreven met maar twee woorden. De Nederlandse naam zijn gebaseerd op hoe de bij eruitziet of welke plant ze lekker vindt. Dat levert leuke bijnamen op als vosje (op de foto), bosbesbij, of wat dacht je van roodstaartklaverzandbij.

Lang voorwerp

Bijzonderheden: Je maakt een wandeling door een mooi park en ineens vliegt daar een hommel voor je neus, langs je arm, en weer terug naar je hoofd. Wild sla je om je heen om van hem af te komen. Wat een onbegrepen hommel. Het enige wat hij wil is weer de weg terug naar zijn nest kunnen vinden. En laat jij nou net een perfect, lang object zijn wat goed te herkennen is. Hij weet niet beter dan dat je daar blijft staan. Kwade bedoelingen heeft hij zeker niet!

Ondergronds

Bijzonderheden: Woeshh! En met één golfslag is je zandkasteel omvergeslagen. Die had je toch iets verder van de vloedlijn moeten bouwen. Of kan het ook anders? Zeker! Zandbijen hebben het beter voor elkaar. Ze bouwen namelijk hun bouwwerk ondergronds. Soms wel met honderden bij elkaar! Niet op het strand, maar op droge zandgronden in het binnenland. Eén zandbij is enkele dagen bezig met het bouwen van een nest van zo’n 65 cm diep. Doe haar dat maar eens na!

Hard werken!

Bijzonderheden: Als honingbij groei je op in een hardwerkende samenleving. Net geboren? Dan mag je eerst je eigen eischaal opruimen. Daarna is het zorgen voor je zusjes, de korf schoonhouden en wat klusjes in huis. Als je oud genoeg bent, mag je nectar gaan verzamelen. De meest ervaren ouderen, krijgen de belangrijke taak om het nest te verdedigen tegen indringers zoals muizen, wespen, en andere vreemde honingbijen.

Stelende bijen!

Bijzonderheden: Stelen mag niet. En toch doen sommige hommels en bijen dat wél! Dat de reden een korte tong is, lijkt misschien niet de meest voor de hand liggende oorzaak. Maar het probleem is, dat ze nét niet bij de zoete nectar van diepe bloemen komen. De frustratie! Maar geen man overboord, want sterke kaken hebben ze wel. Ze bijten daarmee een klein gaatje onder in de kelk van een diepe bloem om zo het nectar te kunnen drinken. De jongeren leren dit trucje vervolgens weer van de ouderen. Jong geleerd, oud gedaan!

Slimme sprietjes

Bijzonderheden: Bovenop hun kop, hebben bijen 2 antennes. Deze voelsprieten verzamelen allerlei gegevens. De antennes zitten namelijk propvol zintuigen! Die gebruiken bijen om ‘metingen’ te doen van temperatuur, vochtigheid en zelfs CO2-concentratie. Andere sensoren worden gebruikt om soortgenoten, bloemen, maar ook vijanden te ruiken! Verder kunnen bijen met hun antennes drukverschillen in hun lichaam en contact met de omgeving en andere bijen registreren. Slimme sprietjes dus!

Volle tank

Bijzonderheden: Heb jij weleens zonder benzine gestaan? Bijen kunnen op een volle tank (dat is zo’n 40 mg nectar) ongeveer 10 km ver vliegen. Daarom vliegt een bij nooit verder van huis dan ongeveer 4 km. Ze moet namelijk ook nog terug! Al het voedsel wordt dus in een straal van circa 4 kilometer rondom het nest verzameld. Daarna vliegen ze terug en wordt er bij-getankt ;-)

Is een hommel een bij?

Bijzonderheden: Wist jij dat hommels ook tot de familie van de bijen behoren? Hommels hebben langere en dikkere beharing en kunnen daardoor beter tegen kou. Daarom hebben ze een voorkeur voor een wat koeler klimaat. Honingbijen vliegen pas uit bij ongeveer 10 graden Celsius, maar hommels durven al met 7 graden naar buiten. In Nederland komen 31 soorten hommels voor. Naast een dik vachtje, zijn hommels ook vaak dik en rond: net vliegende pluizenbolletjes dus!

Bijen spotten

Bijzonderheden: Bijen spotten? Bepaalde bijensoorten zijn actief in bepaalde periodes. Welke bijen zijn te zien in welke maand? Hierbij een paar tips van Menno Reemer, onderzoeker bij Naturalis. Eind mei: gewone wespbij. Juni: gewone maskerbij, grote bladsnijder, gewone geurgroefbij, grote klokjesbij. Juli: gewone slobkousbij, grote wolbij, pluimvoetbij, kattenstaartdikpoot. Deze maand spot je waarschijnlijk de wormkruidbij, gewone geurgroefbij, weidehommel en dikkopbloedbij. En in September zijn aardhommel en klimopbij actief.

Bezige bijtjes

Bijzonderheden: Wist jij dat er maar 1 bijensoort is die honing maakt? Dit is natuurlijk de honingbij. Om 1 kg honing te maken, moeten de werksters samen wel 1 miljoen vluchten maken!! Ze vliegen dus af en aan tussen de bijenkorf en de bloemen om deze zoete lekkernij te produceren. En dan te bedenken dat een krachtig bijenvolk in de zomer wel 300 kg honing kan verzamelen! Nu weet je waar de term: bezige bijtjes vandaan komt.

Divider Bijenlandschap