Bijenweetjes

Make-over

Bijzonderheden: Als je naar babyfoto’s van vroeger kijkt, ben je waarschijnlijk behoorlijk veranderd! Maar wist je dat bijen een nog veel grotere verandering doormaken? Bijen zijn namelijk insecten die een volledige gedaantewisseling ondergaan: de metamorfose. Tijdens het leven, doorloopt de bij de volgende stadia: ei, larve, pop en volwassen dier. De ontwikkeling van ei tot bij duurt ongeveer drie weken. Ken jij nog meer insecten die een metamorfose ondergaan?

Bij-zondere nestjes

Bijzonderheden: Sommige bijen zijn vernoemd naar hun manier van nestelen: zo behangen Behangersbijen de muren van hun nestjes met stukjes blad en metselen Metselbijen tussenwandjes van leem in hun huis. Koekoeksbijen daarentegen, zijn een stuk luier (en een beetje gemeen): zij bouwen zelf geen nest, maar leggen hun eitjes stiekem in de nesten van andere bijen.

Waar wonen bijen?

Bijzonderheden: Bijen bouwen hun nestjes op allerlei plekken en manieren. Veel soorten graven holletjes in de grond. Andere bijen vestigen zich in liever in bestaande gangetjes, bijvoorbeeld in holle plantenstengels of gangetjes die door kevers zijn uitgeknaagd in dood hout. Je kunt bijen zelf een handje helpen door bijvoorbeeld een tegel uit de tuin te halen, of tuinafval zoals stengels en hout te laten liggen. Zo hebben bijen voldoende huisvesting!

350!

Bijzonderheden: Een bij is een bij, zou je denken. Maar wist jij dat er in Nederland wel 350 verschillende soorten bijen voorkomen? Hoe herken je die allemaal? Bijvoorbeeld door goed te kijken naar de vleugels! Leer nu bijen te herkennen met behulp van onze bijenzoekkaarten & online databases! Naturalis heeft ook een bijenzoekkaart speciaal voor kinderen.

BZZZZZZ!

Bijzonderheden: BZZZZ!!! Je bent vast wel eens geschrokken van een bij die plotseling langs kwam zoemen. Toch zijn bijen volgens deskundigen niet gevaarlijk. Bijen komen - anders dan wespen - niet op ons eten af, omdat ze alleen bloemen en nectar lusten. Bijen steken niet, tenzij ze zich ernstig bedreigd voelen. Zolang je bijen met rust laat en niet om je heen slaat, wordt een bij niet bang en is er dus geen gevaar!

Een vlieg is geen bij

Bijzonderheden: Een vlieg is geen bij - maar ze lijken vaak wel heel veel op elkaar. Zoek de verschillen! 1. Het makkelijkst te zien: bij bijen zijn de antennes altijd langer dan de kop. Bij vliegen zijn ze meestal veel korter dan de kop. 2. Bijen hebben 4 vleugels, vliegen 2 stuks - maar dat is niet altijd makkelijk te zien. 3. Vliegen hebben meestal dunne pootjes met weinig beharing. Die van bijen zijn dikker en hariger - en soms hebben ze 'korfjes' aan de poten om stuifmeel mee te nemen. 4. Als je echt goed kunt kijken: bijen hebben een tong en kaken. Vliegen alleen een tong.

De grote wolbij

Tijd: De grote wolbij lijkt op een wesp met zijn zwart-gele strepen. Hij vliegt rond in juni en juli.

Drachtplanten: Je ziet hem op verschillende plantenfamilies: lipbloemen, vlinderbloemen en helmbloemen.

Nestel: Het vrouwtje verzamelt haartjes van planten om wollige nestjes van te bouwen in bestaande holtes, zoals bloempotjes en muurspleten.

Bijzonderheden: Hij kan net als een zweefvlieg stil hangen in de lucht. De grote wolbij voelt zich thuis op het terrein van het Archeon in Alphen a/d Rijn, en is ook de adoptiebij van deze gemeente.

De gewone slobkousbij

Tijd: Dit prachtige zwarte bijtje vliegt rond van juni tot augustus.

Drachtplanten: Het is een kieskeurige bij, die alleen maar stuifmeel op de wederik verzamelt. De wederik groeit aan oevers en in moerassig gebied, in Leiderdorp bijvoorbeeld langs de Ruige Kade. En misschien bij jou in de tuin?

Nestel: Ze nestelt in zelfgegraven gangen in de grond.

Bijzonderheden: De naam van deze bij is gegeven omdat bij met zijn dikke achterpoten, soms volgeladen met stuifmeel, kousen lijkt te dragen (kijk ook eens bij 'lees meer'). Gemeente Leiderdorp heeft deze bij geadopteerd. Hierbij een oproep aan alle Leiderdorpers om zo'n mooie Gewone of Grote wederik (Lysimachia vulgaris) in de tuin te zetten, op een vochtig plekje...

De boomhommel

Tijd: Hij vliegt rond van februari tot oktober, maar je ziet hem vooral in mei, juni en juli.

Drachtplanten: De boomhommel is niet kieskeurig en zoekt stuifmeel en nectar in veel verschillende bloemen.

Nestel: De boomhommel nestelt graag in boomholtes, zoals zijn naam al zegt. Maar hij vindt behuizing die door de mens gemaakt is ook prima, zoals nestkastjes, spouwmuren en schuren.

Bijzonderheden: De boomhommel is de adoptiebij van gemeente Leiden. In de stad gaan bestuivende insecten voor bed & breakfast op zoek in tuinen en stadsparken zoals het Leidse Polderpark Cronesteyn en de Leidse Hout.

De viltvlekzandbij

Tijd: De viltvlekzandbij vliegt van half maart tot half juni, en is het meest te zien in mei.

Drachtplanten: Voor voedsel bezoekt hij allerlei bloemen. Hij houdt van wilg, paardenbloem, en boterbloem.

Nestel: Hij nestelt in de grond: zand, zavel en zandige, niet te zware klei.

Bijzonderheden: In de zeekleipolders is het een van de weinige solitaire bijensoorten die je regelmatig tegenkomt, maar hij kan ook op zandgrond voorkomen. Het is een forse, fraaie soort met een oranjebruin behaard borststuk en een glimmend zwart achterlijf. Een echte polderbij, èn de adoptiebij van provincie Zuid-Holland.

Divider Bijenlandschap