Hoofdinhoud

Bijvriendelijk maaien

Maaien is in gras- en rietlanden vaak dé methode om te zorgen dat bijen, zweefvliegen en andere bestuivers ergens kunnen leven en blijven leven. Maar er kan veel mis gaan. Daarom hier onze Tips & Tricks.

Gedeeltelijk (gefaseerd) gemaaide bloemenweide

Onze tips!

Gefaseerd maaien: nooit alles tegelijk

Laat altijd 15 tot 30% van de planten staan. Dat zorgt er voor dat er ook na een maaibeurt nog bloemen bloeien. Ook voor de winter moet je een stuk laten staan. Soorten die in de planten overwinteren (bijvoorbeeld in holle stengels) kunnen dan overleven.

 

 

Voer het maaisel af

Door het maaisel kort na de maaibeurt af te voeren (hooien) voorkom je dat voedingsstoffen uit het maaisel weer de bodem in spoelen. De bodem krijgt hierdoor de kans om te verschralen, wat een gunstig effect heeft op de bloemenrijkdom.

 

 

Hoe vaak maaien? 

Op voedselrijke gronden is twee keer per jaar maaien, en afvoeren van het maaisel, vaak nodig. Hier gaan planten ook weer snel opnieuw bloeien. Soms zijn er na een of twee weken alweer veel bloemen in het gemaaide terrein. Als je laat in het seizoen maait, verleng je de bloei, omdat veel planten dan opnieuw gaan uitlopeen en bloeien. Is de bodem voedselarm, maai dan liever één keer per jaar of eens in de twee jaar. Je kunt ook, voor meer variatie, sommige stukken één keer maien, en andere twee keer.

 

 

Maai in het najaar zo laat mogelijk 

Bijen hebben voedsel nodig van het vroege voorjaar tot de nazomer. Als je laat, bv in september, maait, hebben eenjarige planten in het voorjaar meer kans. 

 

 

Niet klepelen

Klepelen is een vorm van maaien waarbij de planten min of meer worden stukgeslagen en al het maaisel blijft liggen. Daardoor wordt de bodem veodselrijker, waardoor de vegetatie sterk verruigt en dichtgroeit. Dit gaat ten koste van de bloemenrijkdom en dus van de bijen.

 

 

Gebruik licht materieel, en werk als de bodem droog genoeg is

Zware machines drukken de bodem samen, zéker onder natte omstandigheden, waardoor grondnesten verloren kunnen gaan. Gebruik liever een maaimachine met maaibalk dan een cirkelmaaier, omdat bij die laatste meer dieren het loodje leggen.

 

 

Verschraal de bodem

Dat kan nodig zijn op hele voedselrijke grond. Daar krijgen bloemen geen kans tussen andere snel groeiende planten. DAt kun je doen door drie keer per jaar, drie jaar lang alles te maaien en af te voeren. daarna ga je pas gefaseerd maaien. Je kunt ook de voedselrijke bovengrond afgraven. 

 

 

Meer weten? 

Bijvriendelijk maaien - Bestuivers

 

Gecertificeerd maaibeheer met kleurkeur - Vlinderstichting

 

En nog meer: Zo werkt Jaap Mekel, Bovenstebeste Bermbeheerder 2022

Maaibeheer - Mekologisch Beheer

 

 

Voorbeelden

Scroll door de afbeeldingen voor inspiratie.

Bloemrijk gras langs pad, met een slamme rand kort gemaid. Gebouwen op de achtergrond.
Bloemrijk gras langs een voetpad in park De Houtkamp in Leiderdorp. Door een randje langs het pad als gazon te maaien, blijft het pad over de hele breedte vrij,
Kruising met stoplichten bij een asfaltweg met brede bloemrijke bermen. Rond de kruising is alles kort gemaaid.
Bij bloemrijke bermen wordt rond kruisingen vaak wel regelmatig gemaaid, om te zorgen dat die overzichtelijk blijven. Het grootste deel van de berm kan dan hoger worden, met bloeiende planten.
Vochtig kruidenrijk grasland met een graspad. Bomen er omheen en tweemetalen molentjes in de achtergrond.
In kruidenrijk grasland kunnen graspaden gemaaid worden. hier in Natuurtuin Zoetermeer.
bloemrijk gras in de berm met daar achter een grote volle parkeerplaats met bomen en een gebouw in de achtergrond.
Ook op een beedrijventerrein ziet een bloemrijke berm met maaibeheer er aantrekkelijk uit. Op fe foto bij Heineken in Zoeterwoude.
Een wandelpad tussen bomen door met links en rechts bloeiend fluitenkruid. Langs het pad is een strook kortgemaaid. Gebouwen in de achtergrond.
Ook onder bomen kan er bloemrijke vegetatie met maaibeheer staan. Langs het pad is een strook kortgemaaid om genoeg ruimte voor wandelaars te houden.
Bloemrijke berm met o.a. bloeiende margrieten, langs asfaltweg, met bomen en flatgebouwen in de achtergrond
Een bloemrijke berm met maaibeheer ziet er aantrekkelijk uit. Engelendaal, Leiderdorp.