Hoofdinhoud

Wijkbij van de maand: de klimopzijdebij

28 augustus 2025

Elke wijk in Zuid-Holland heeft een eigen wijkbij om voor te zorgen. Zo maken we samen een aaneengesloten bijenlandschap.

De klimopzijdebij, ook wel klimopbij genoemd, is één van die wijkbijen. Die vliegt graag rond in september en zelfs nog in oktober. Dan bloeit haar favoriete plant: klimop.

Foto: Anne Marie van Dam

Klimopzijdebijen zijn 8,5 tot 15 mm groot. Het borststuk is teddybeer-bruin behaard. Op het achterlijf hebben ze opvallende gele haarbandjes. Het achterlijf loopt taps toe en is wat puntig. Je vindt ze vooral op klimopbloemen, dat helpt bij de herkenning. Soms worden ze verward met honingbijen, maar die zijn dikker en hebben geen gele haarbandjes.

Ze nestelen graag in de grond, op een zanderig plekje. Èn natuurlijk: in de buurt van bloeiende klimop. Daarmee is dit een echte stadsbij.

Klimopzijdebijen zijn nog niet zo lang in Nederland. Ze houden van warmte, en zijn door de klimaatverandering steeds meer naar het noorden getrokken. De eerste Nederlandse klimopzijdebij werd gevonden in 1997 in Maastricht. In 2016 werd ze voor het eerst boven de grote rivieren gevonden, in Lelystad. Nu komt ze in heel Nederland voor. Het aantal waarnemingen wisselt wat tussen de jaren.

Scroll door de foto's voor klimopzijdebijenweetjes...

honingbij (links) en klimopzijdebij (rechts)

Soms wordt een klimopzijdebij verward met een honingbij, maar ze zijn best verschillend. De honingbij (links) heeft donkerder haar op haar borststuk en haar op haar ogen. Ze heeft een relatief groot en dik achterlijf. De klimopzijdebij (rechts) is slanker en haar haar is lichter. Ook heeft ze die prachtige gele haarbandjes. @ Pixabay en Anne Marie van Dam

Dit is het vrouwtje van een klimopzijdebij, die ook wel kortweg klimopbij genoemd wordt. Je ziet een onderbreking op het bovenste haarbandje op het achterlijf. Bij het mannetje is dat anders... @ Anne Marie van Dam

Bij het mannetje van de klimopzijdebij is dat bovenste haarbandje doorgetrokken, zonder onderbreking. ook is hij ietsje kleiner dan z'n vrouw. @ Anne Marie van Dam

vrouwtje klimopzijdebij op sneeuwbesbloem

Soms vind je klimopzijdebijen op andere bloemen dan die van klimop. Zéker als ze eerder rondvliegen dan de klimopbloemen geopend zijn. Hier zit ze op de bloem van een sneeuwbes. @ Anne Marie van Dam

Niet alle klimop bloeit. De klimmende takken maken alleen blaadjes. Als de plant hoog genoeg geklommen is, maakt hij takken met de bloemen waar de bijen op afkomen. De bloeiende takken klimmen niet. @ Pixabay

Je kunt de bloeiende klimoptakken stekken, al gaat het niet zo makkelijk. Als de stekken gaan groeien, krijg je een klimopstruikje, dat niet klimt. De klimopzijdebijen zullen je dankbaar zijn!

Meer weten? kijk op de eigen pagina van deze wijkbij.

Klimop is superbelangrijk voor klimopzijdebijen. Moet je die nu wel of niet snoeien? Lees het in het Natuurjournaal op Nature Today.

Woon je in Zuid-Holland?Zoek op wat jouw wijkbij is